مقدمه

بیشتر سازمان ها علاقه من هستند که مدیریت دانش را در سازمان خودشان راه بیاندازند. هرکسی برای این کار دلیل خودش را دارد. مثلا:

  1. مدیریت دانش چیز خوبی است و من می توانم به آن افتخار کنم.
  2. الزام سازمانی دارم و طبق مصوبه دولت باید برنامه مدیریت دانش داشته باشیم.
  3. مشاوران ما توصیه کرده اند که به عنوان بخشی از ارتقای سازمانی، مدیریت دانش هم باید داشته باشید.
  4. می خواهم سازمان خودم را ارتقاء دهم. به این نتیجه رسیده ام که دانش ودستیابی به آن تاثیر به سزایی در اجرای برنامه ها  دارد.

اینکه کدام یک از مشوق ها و محرکها برای شروع مدیریت دانش خوب هستند، موضوع بحث ما نیست. مدیریت دانش به هر بهانه ای که در سازمان راه اندازی شده باشد، چنانچه به عنوان بخشی از فرهنگ سازمانی دربیاید، مفید خواهد بود. در غیر این صورت غیر از اتلاف وقت و پول و ایجاد نا امیدی نسبت به آن آورده ای برای سازمان نخواهد داشت. در این نوشته به دنبال این هستیم که تعدادی ملاحظات اساسی را برای راه اندازی مدیریت دانش در سازمان ذکر کنیم تا مدیران ارشد سازمانی و مدیران میانی نسبت به آن آگاه باشند.

ملاحظات راهبردی

  1.  مدیریت دانش باید به عنوان بخشی از رویکرد راهبردی سازمان باشد. یعنی راه اندازی و ادامه آن در درازمدت و برای رسیدن به چشم انداز و اهداف سازمانی مورد توجه قرار گرفته باشد.
  2. مدیریت دانش، به عنوان بخشی از فعالیت های سازمان، نه به عنوان ماژولی در کنار سایر ماژول ها در نظر گرفته شود.
  3. از همان ابتدای شروع به برنامه ریزی راهبردی، مدیریت دانش به اجرا گذاشته شود. منتظر نباشیم که در مسیر اجرای راهبردها، مدیریت دانش را راه اندازی خواهیم کرد. چرا که تعریف راهبردها، خود نیازمند مدیریت دانش است.
  4. بین راهبردهای دانشی و راهبردهای سازمانی انطباق، همگرایی، هم سویی و هم افزایی واقعی باید برقرار کنیم.

ملاحظات اجرایی

  1. مدیریت دانش را به عنوان بخشی از وظایف کارکنان تعریف کنید.
  2. تعارض بین وظایف مدیریت دانش و وظایف کاری کارکنان را برطرف کنید. در درازمدت باید، وظایف مدیریت دانش دقیقا منطبق با وظایف کاری کارکنان دربیاید.
  3. زیرساخت های مورد نیاز (راهبرد، تشکیلات، تامین مالی، فرهنگ، نیروی انسانی، فناوری های ارتباطی) را به مرور زمان تقویت کنید.
  4. پشتیبانی مدیران ارشد و تعهد آنها به مدیریت دانش را یادآوری، تمرین، و بازآزمایی کنید. بدون پشتیبانی مدیران، خلق دانش، اشاعه دانش و کاربست آن در سازمان با چالش جدی مواجه خواهد شد.
  5. منزلت بخشی را بر انگیزش مقدم بدارید اما برنامه های انگیزشی را فراموش نکنید.
  6. ارتباط دهی را بر کدگذاری مقدم بدارید اما برنامه دقیقی برای کدگذاری، بازنمایی و اشاعه دانش داشته باشید.
  7. فناوری های اطلاعات و ارتباطات را اصل تلقی نکنید اما از کاربست آن غافل نباشید. بدون کاربست فناوری، امکان بهره گیری از قابلیت های مدرن مدیریت دانش وجود ندارد.
  8. یادگیری سازمانی را ترویج کنید و به یاددهنده های سازمانی ارزش قائل شوید. اینها قهرمانان دانش سازمانی هستند.
  9. دستیابی به دانش یکتا را در اولویت قرار دهید و بین نظام نوآوری و نظام تحقیق و توسعه با خلق دانش ارتباط برقرار کنید.
  10. ارزیابی از جمله مهمترین ابزارهای ارتقا به حساب می آید، ارزیابی ادواری و مداوم برنامه های مدیریت دانش را به اجرا بگذارید و نتایج ارزیابی را بین کارکنان و مدیران اشاعه دهید.

برگرفته از کتاب آشنایی با مدیریت دانش تالیف دکتر محمد حسن زاده از انتشارات سمت 1400)

 

اخلاق پژوهش: استفاده از این محتوا صرفا در صورت استناد به مرجع مدیریت دانش ایران مجاز می باشد.